Fragment tekstu z programu
Program dla Odry - 2006
Strategia modernizacji Odrzańskiego Systemu Wodnego - Wrocław, 2000 r.

Preambuła

      Program dla Odry - 2006 powstał z połączenia Programu ODRA 2006, który został opracowany we Wrocławiu, w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów - Biuro Terenowe we Wrocławiu przez zespół specjalistów pod kierownictwem koordynatora programu prof. Janusza Zaleskiego oraz Programu dla Odry, którego koordynatorem był mgr inż. Ryszard Majewicz, opracowanego w Ministerstwie Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa. Program został przedyskutowany z wieloma środowiskami (specjaliści gospodarki wodnej, przyrodnicy, hydrolodzy, hydrotechnicy, ekonomiści, przedstawiciele kół gospodarczych) i uwzględnia wyniki tych konsultacji i dialogu.

      Dzieje Odry dowodzą, że kompleksowe rozwiązywanie problemów gospodarki wodnej odbywało się zawsze z udziałem państwa. Gdy stopień jego zaangażowania malał, niosło to z sobą pogłębianie się zjawisk kryzysowych i zamieranie szans aktywizacji gospodarczej i społecznej Nadodrza, zwłaszcza w okresie po II wojnie światowej. Mimo to bezustannie rodziły i rodzą inicjatywy, które upominają się o Odrę jakby na przekór niesprzyjającym okolicznościom.

      W latach dziewięćdziesiątych, pojawił się Program ODRA 2005, zaakceptowany kierunkowo w roku 1996 przez KERM, opracowany wspólnie przez Ministrów Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, Transportu i Gospodarki Morskiej oraz Przemysłu i Handlu, w oparciu o obszerne studium Przystosowania rzeki Odry do europejskiego systemu dróg wodnych w Europie. Początek realizacji programu przewidziano w roku 1997.

      Wielka Powódź Lipcowa 1997 r., jej katastrofalny rozmiar i skutki wskazują jednoznacznie na potrzebę zweryfikowania programu, który nie może być rozpatrywany jedynie jako służący poprawie warunków żeglugowych. Stanowić musi zespół zintegrowanych działań ( prawnych, organizacyjnych i technicznych) dotyczących zagospodarowania całego dorzecza Odry ze szczególnym uwzględnieniem aspektu ochrony przeciwpowodziowej. W lipcu 1997 r. w wyniku powodzi zginęły 54 osoby, 680 tys mieszkań zostało dotkniętych powodzią - łącznie straty w Polsce oszacowano na 14 mld PLN.

      Powódź 1997 r., powodując ogromne straty po stronie polskiej, czeskiej i niemieckiej, wymusiła wspólne działanie, którego początkiem stały się - podpisane 4 sierpnian1997 r. porozumienie Ministrów Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Polski, Niemiec i Czech, które włączyło działania przeciwpowodziowe do działań Komisji Ochrony Wód Odry przed Zanieczyszczeniem, oraz podpisane 22 sierpnia 1997 r. przez Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji RP, Federalnego Ministra Gospodarki Przestrzennej, Budownictwa i Urbanistyki RFN, Wicepremiera i Ministra Ochrony przed powodziami w dorzeczu Odry.

      Celem Programu dla Odry - 2006 jest zbudowanie systemu zintegrowanej gospodarki wodnej dorzecza Odry, uwzględniającej potrzeby zabezpieczenia przeciwpowodziowego, sporządzenia prewencyjnych planów zagospodarowania przestrzennego, ochrony czystości wody, środowiska przyrodniczego i kulturowego, transportowe, ogólno gospodarcze oraz konsumpcyjne, czyli modernizacja Odrzańskiego Systemu Wodnego oraz zrównoważony rozwój społeczny i gospodarczy obszaru Nadodrza, z uwzględnieniem bezpieczeństwa ludzi i realistycznie ocenianych możliwości finansowania przedsięwzięć. Zasady ekorozwoju są formułowane i respektowane we wszystkich komponentach Programu, zarówno na etapie planowania jak i realizacji. Program dla Odry - 2006 określa średniookresową strategię modernizacji Odrzańskiego Systemu Wodnego.

      Program dla Odry - 2006 proponuje własną wizję Odry i Nadodrza jako nowocześnie zagospodarowanego korytarza ekologicznego tej części Europy, wytyczając, zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju, konkretne zadania w zakresie:

• zwiększenia retencji wód w powiązaniu z ochroną przeciwpowodziową (poldery oraz zbiorniki suche ),
• modernizacji i rozbudowy istniejącego systemu ochrony przeciwpowodziowej, w ramach programu Banku Światowego - planowanie osłony przeciwpowodziowej dla zlewni Komponent B,
• ochrony czystości wody w ramach programu Komisji Ochrony Wód Odry przed Zanieczyszczeniem,
• utrzymania i stopniowego rozwoju żeglugi śródlądowej,
• wykorzystania siły wód do produkcji odnawialnej energii,
• zachowania i renaturyzowania ekosystemów rzek i ich dolin,
• działania w zakresie leśnictwa,
• rozwoju turystyki,
• ochrony dziedzictwa kulturowego,
• zwrócenia się miast i gmin nadodrzańskich frontem ku rzece.

      Program dla Odry - 2006 łączy zatem globalną wizję rozwoju z potrzebami środowisk lokalnych. Jego strategia zakłada ścisłą współpracę z gminami, powiatami i województwami samorządowymi oraz liderami kształtującymi opinię publiczną. Udział społeczeństwa w kształtowaniu Programu umożliwiać będzie jego bieżącą weryfikację i ewolucję. Jak każdy program wieloletni, będzie on wymagał corocznej ewaluacji i aktualizacji, w zależności od potrzeb oraz stopnia zaawansowania.

      Koszt Programu dla Odry - 2006 wynosi 7.675 milionów PLN, czyli jest większy niż zgodny z ustawą o finansach publicznych ( art. 80 ) limit 100 milionów PLN. Dlatego więc przedkładany dokument należy traktować jako założenia do odnośnej ustawy, dotyczącej Programu dla Odry - 2006.

Projektowanie i opracowywanie stron WWW: Jacek Wesołowski ,
Ostatnia modyfikcja dokumentu: